Праект
У гэтых творах занатавана назіральнасць нашых продкаў. Трапныя выслоўі прадказваюць надвор’е, засцерагаюць ад неабачлівых паводзін, спрабуюць растлумачыць незразумелыя старажытнаму чалавеку з’явы.
Вясна
Сакавіцкая вада гаючая.
Сакавік зялёны – ураджай благі.
Гром у сакавіку – прадвеснік урадлівасці.
Калі на дзень веснавога раўнадзенства, сустрэчы сонца і месяца, роўнасці дня і ночы (22 сакавіка), надвор’е добрае, роўнае, цёплае – астатнія дні вясны і ўсё лета таксама будуць роўныя, цёплыя, прыгожыя. А калі гэты дзень віхурны, дажджлівы, перападзісты – такія ж будуць астатнія дні вясны і летнія месяцы.
Частыя сакавіцкія туманы – адзнака дажджлівага лета.
У сакавіку вада не цячэ – у красавіку трава не расце.
Гром у сакавіку – прадвеснік урадлівасці.
Гракі селі ў гнёзды – праз тры тыдні трэба пачынаць сяўбу.
Рана прыляцелі гракі, жаўрукі і жоравы – да ранняй і цёплай вясны.
Цёплы красавік, мокры май – будзе жыта як гай.
Не трэба сеяць пшаніцы, калі дзьме паўночны вецер.
Лета
Калі 1 і 2 чэрвеня лье дождж – увесь чэрвень будзе сухі.
Спахмурнела неба, а кветкі дзьмухаўцоў раскрытыя – дажджу не будзе.
Вялікі гром – маленькі дождж.
Сарока пад страху лезе – перад ветрам, навальніцаю.
Глухі гром – да ціхага дажджу, рэзкі – да ліўня.
На агонь кастра ляціць многа машкары – надвор’е пагоршыцца.
Добра цвіце рабіна – ураджай на лён.
Мноства ягад летам прадвяшчае халодную зіму.
Відаць многа павукоў – на добрае надвор’е.
Восень
Павукі ў верасні – кастрычніку старанна плятуць павуцінне – перад сонечным марозным надвор’ем.
Вясёлка з’явілася з поўначы на поўдзень – да дажджу, а калі з усходу на захад – да добрага надвор’я.
Сухія галінкі ў ціхае надвор’е з дрэў валяцца – на дождж.
Калі дождж пайшоў з сярэдзіны дня – зацягнецца надоўга.
Гусі ляцяць нізка – зіма блізка, а высока – зіма далёка.
Жураўлі ляцяць нізка, хутка і моўчкі – перад хуткім пахаладаннем.
Шпакі доўга не адлятаюць – восень будзе сухая.
Калі вароны садзяцца на вяршыні дрэў – будзе цёпла, калі рассаджваюцца па галінах – холадна.
Позна ўвосень з’явіліся камары – зіма прадбачыцца мяккая.
Лістапад снегу надзьме – хлеба прыбудзе, а вадою разальецца – летам сена набярэцца.
Пакуль ліст з вішань не апаў, колькі б снегу не выпала, ён усё роўна растане.
Зіма
Першы трывалы снег выпадае ноччу.
Яснае неба зімою – перад моцнымі халадамі.
Хутка світае – перад снегападам.
Сухі снежань – сухая вясна і сухое лета.
Дровы ў печы гараць моцна, полымя з шумам імкне ў трубу – перад завірухаю.
Дым ад кастра ці печы ўзнімаецца слупам – перад маразамі.
Калі зашумеў лес у мароз – будзе адліга.
Сініцы раніцай падымуць піск – ноччу будзе мароз.
У студзені ўтвараецца шмат частых і доўгіх ледзяшоў – будзе добры ўраджай.